Almanca- Şimdiki ve Geçmiş Zaman Konu Anlatımı

Almanca Şimdiki ve Geniş Zaman / Präsens

     Präsens, Almancada şimdiki ve geniş zaman yerine kullanılır. Diğer bir anlatımla, Türkçedeki gibi ayrı bir geniş zaman yoktur. Dolayısıyla Präsens Türkçeye hem şimdiki, hem de geniş zaman olarak aktarılabilir. Türkçedeki zaman eki: -ıyor, -iyor, -uyor, -üyor; -r, -ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür.

     Almancada cümle kurmak, konuşabilmek ve zamanları anlamak için fiil çekimlerini bilmek gereklidir. Aslında bu diğer diller içinde geçerlidir. 

Öncelikle şahıs zamirlerini (özneleri) bilmek gereklidir.

• Not: Sie - Siz (Saygınlığı ifade eder.) Yani siz bir öğretmenle, bir doktorla konuşurken ‘Hocam nasılsınız’ derken, oradaki siz, sizden yaşça büyük biriyle konuşurken saygınlığı ifade eder.)

     Präsens eylemin birinci halinden, yani mastar halinden yapılır. Eylem mastar eki kaldırıldıktan sonra kişilere göre şu ekler getirilir:

fragen: sormak

ich : frag-e > -e > ben soruyorum
du : frag-st > -st > sen soruyorsun
er : frag-t > -t > o soruyor
sie : frag-t > -t > o soruyor
es : frag-t > -t > o soruyor
wir : frag-en > -en > biz soruyoruz
ihr : frag-t > -t > siz soruyorsunuz
sie : frag-en > -en > onlar soruyorlar
Sie : frag-en > -en > siz soruyorsunuz (nezaket)

     Almancada Şimdiki – Geniş Zamanı çekerken 1. – 3. çoğul şahıslarda fiil mastar halinde yazılır.

Lernen – Öğrenmek

     Kelimenin sonundaki ‘‘en’’ mastar olarak kabul edilir ve tüm düzenli fiillerde çekim yaparken sondaki ‘‘en’’atılır.

     En akılda kalıcı öğrenme için; Tüm şahıs zamirlerine bu şekilde mastar eki atılmış hali ilk olarak yazılır. Daha sonra fiile - e - st – t – en – t – en kuralı denilen ekler eklenir.

     Fiile kırmızı renkle eklenilen eklere dikkat edelim. Harf sırasıyla bu kurala - e - st – t – en – t – en kuralı denir.

   Kural 1: Fiil kökü “-m” veya “-n” ile biten pek çok fiilin ikinci ve üçüncü şahıs zamirlerine “-e” kaynaştırma harfi eklenir.

     Kural 2: Fiil kökü “-d” veya “-t” ile biten karışık ve düzenli fiiller ikinci ve üçüncü şahıslarda “-e” kaynaştırma harfi fiil kökü ile şahıs eki arasına eklenir.

Kural 3: Sonu “-eln” ile biten fiillerde şimdiki sadece birinci tekil şahısta fiil kökünün sonuna “-e” şahıs eki getirilmez. Bunun yerine fiil kökündeki “-e” ile “-l” harfi yer değiştirir.

2. Düzensiz Fiiller

Bazı fiiller düzensizdir ve kök değişikliği yapabilir. Örneğin, "lesen" (okumak) fiili:

     Almancada yaklaşık 200 adet düzensiz fiil bulunmaktadır. Bu durum, Almanca fiillerin çoğunluğunun düzenli olduğunu gösterse de, bu 200 düzensiz fiil sıkça kullanıldığı için ezberlenmesi gerekmektedir.

3. Geniş Zaman Kullanımı

Geniş zaman şu durumlarda kullanılır:

• Şu an yapılan eylemler: Ich esse. (Yiyorum.)
• Rutin veya alışkanlıklar: Ich gehe jeden Tag zur Arbeit. (Her gün işe giderim.)
• Genel gerçekler veya durumlar: Die Sonne scheint. (Güneş parlıyor.)
• Gelecek planları: Ich gehe morgen ins Kino. (Yarın sinemaya gideceğim.)

4. Olumsuz Cümleler

Geniş zamanda olumsuz cümle yapmak için "nicht" veya "kein" kullanılır:

• Ich mache das nicht. (Bunu yapmıyorum.)
• Er hat kein Auto. (Onun arabası yok.)

5. Soru Cümleleri

Geniş zamanda soru cümlesi yapmak için özne ve fiilin yerlerini değiştirirsiniz:

• Machst du das? (Bunu yapıyor musun?)
• Geht ihr nach Hause? (Eve mi gidiyorsunuz?)

6. Özel Durumlar

Bazı fiiller yardımcı fiil olarak kullanılabilir (örn. "haben," "sein") ve bu durumda cümlenin anlamını değiştirebilir.

Bu temel bilgilerle Almanca'da geniş zamanı anlamak ve kullanmak mümkündür. Farklı fiil türleri ve durumlarla daha fazla pratik yapmak, bu konuyu pekiştirmenize yardımcı olacaktır.

Almanca geniş zaman (Präsens) ile ilgili farklı örnek cümleler:

1. Günlük Eylemler:

• Ich trinke jeden Morgen Kaffee.
  (Her sabah kahve içerim.)
• Sie arbeitet in einem Büro.
  (O bir ofiste çalışıyor.)
• Wir lernen Deutsch.
  (Biz Almanca öğreniyoruz.)

2. Genel Gerçekler:

• Die Erde dreht sich um die Sonne.
  (Dünya, Güneş'in etrafında döner.)
• Wasser kocht bei 100 Grad Celsius.
  (Su 100 derece Celsius'ta kaynar.)
• Die Katze fängt die Maus.
  (Kedi, fareyi yakalar.)

3. Rutin ve Alışkanlıklar:

• Ich lese jeden Abend ein Buch.
  (Her akşam bir kitap okurum.)
• Ihr spielt jeden Samstag Fußball.
  (Siz her cumartesi futbol oynarsınız.)
• Meine Mutter kocht jeden Sonntag ein großes Essen.
  (Annem her pazar büyük bir yemek pişirir.)

4. Gelecek Planları:

• Wir gehen morgen ins Kino.
  (Yarın sinemaya gidiyoruz.)
• Ich besuche nächste Woche meine Großeltern.
  (Gelecek hafta büyüklerimi ziyaret edeceğim.)
• Sie reist nächsten Monat nach Spanien.
  (O, gelecek ay İspanya'ya seyahat ediyor.)

5. Olumsuz Cümleler:

• Ich habe keine Zeit.
  (Vaktim yok.)
• Er kommt nicht zur Party.
  (O, partiye gelmiyor.)
• Wir verstehen das nicht.
  (Bunu anlamıyoruz.)

6. Soru Cümleleri:

• Isst du gerne Pizza?
  (Pizza yemeyi sever misin?)
• Kommt sie heute?
  (O, bugün geliyor mu?)
• Geht ihr am Wochenende wandern?
  (Hafta sonu yürüyüşe mi çıkıyorsunuz?)

Bu örnekler, geniş zamanın Almanca'da nasıl kullanıldığını gösteriyor. Geniş zaman, hem şimdiki zamanı hem de gelecekteki eylemleri ifade etmek için esnek bir şekilde kullanılabilir.Siz de bu örnekler gibi cümleler kurup defterinize not edebilirsiniz.