Passe Compose - Fransızca Geçmiş Zaman Konu Anlatımı

PASSE COMPOSE - GEÇMİŞ ZAMAN

     Passé Composé; geçmişte olmuş bitmiş eylem ve durumları ifade etmemizde işimize yarar. Türkçede dı,-dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü ekleriyle oluşturulan bildiğimiz görülen geçmiş zaman diğer bir deyişle -di'li geçmiş zamandır.

     ''Avoir'' ya da ''Etre'' fiilini ilk olarak geniş zaman modunda yani Présent'da çekimliyoruz ve ardından anlatılmak istenen eylemin fiilini participe passé biçiminde ekliyoruz.
     Passé Composé de temel öğelerimiz (auxiliaire) ''être'' ve ''avoir'' fiilleridir. İfade etmek istediğimiz her durum ya da eylemi Passé Composé de bu iki fiil ile elde ederiz.

Participe Passé nedir?

     Participe passé sıfat fiildir. Her fiil gruplarının kendine özel participe passé formları vardır. Yani birinci grup, ikinci grup üçüncü grup fiiller gibi 

 Örnek: 

- Her zamanki gibi bu sabah saat 9:00'da okula gittim.
- Comme d'habitude, Ce matin je suis allé à l'école à neuf heures. 

 ÖNEMLİ NOT: Fransızca'da passé composéde 14 fiil être ile geri kalan fiiler avoir ile çekilir.

DÜZENLI FİİLLER

- er ile biten fiiller : regarder (bakmak), marcher (yürümek), chanter (şarkı söylemek), manger (yemek)

- ir ile biten fiiller : finir (bitirmek/bitmek), rėagir (tepki göstermek), choisir (seçmek)

-re ile biten fiiller : perdre (kaybetmek), vendre (satmak), attendre (beklemek)

AVOIR veya ETRE fiillerinden sonra fiilleri aşağıdaki gibi kullanın :)

❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤

regarder (bakmak) = regardé

marcher (yürümek) =marché

chanter (şarkı söylemek)= chanté

manger (yemek)= mangé

finir (bitirmek/bitmek)= fini

rėagir (tepki göstermek)= réagi

choisir (seçmek)= choisi

perdre (kaybetmek)= perdu

vendre (satmak)= vendu

attendre (beklemek)= attendu

❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤

''Etre'' fiiliyle çekimlenen fiiller; 

14 Verbes/ 14 Fiil 

1.Aller
2. Venir
3.Entrer
4. Sortir
5.Passer
6. Retourner
7 Monter
8. Descendre
9. Tomber
10. Rester
11. Arriver
12.Partir
13. Naître
14.Mourir 

Les dérivés de ces verbes/ Bu fiillerin türevleri :

Repartir, Devenir… 

Les verbes pronominaux / Dönüşlü fiiller 

e promener, se Coucher, s'arreter, se voir, se laver, se lever, se regarder,s’appeler … 

Aynı zamanda bütün Pronominal fiiller yani dönüşlü fiiller de tamamiyle ''être'' fiiliyle çekilir. Bu grubun dışında kalan fiiller ''avoir'' fiiliyle çekimlenir.

rester : kalmak 

 eril                                           feminen
 je suis restė                           Je suis restėe          Kaldım 

 tu es restė                              tu es restėe             Kaldın 

 il est restė                             elle est restėe          Kaldı 

 nous sommes restės         nous sommes restėes   Kaldık 

 vous êtes rėstės                  vous êtes rėstėes       Kaldınız 

 ils sont restės                      elles sont restėes      Kaldılar

 aller : gitmek (yardımcı fiil etrė) 

 eril                                      feminen 

 je suis allė                             allėe 

 tu es allė                                allėe

il / elle est allė                        allėe 

 nous sommes allės                allėes 

 vous êtes allės                       allėes 

 ils / elles sont allės               allėes

DÜZENSİZ FİİLLER 

 Fiil geçmiş zaman Avoir (sahip olmak) =eu 
 Être (olmak)= été
 Prendre (almak, yakalamak) =pris
 Dire (söylemek) =dit
 Écrire (yazmak ) =écrit
 Faire (yapmak) =fait
 Lire ( okumak ) =lu
 Mettre (koymak) =mis
 Voir (görmek ) =vu
 Vouloir (istemek ) =voulu
 Apprendre (öğrenmek ) =appris
 Satisfaire ( memnun olmak ) =satisfait
 Promettre (söz vermek ) =promis
 Prévoir (önceden görmek) =prévu

1. grup fiillerde passé composé----(sonu -er ile biten fiillerde) 

 Özne+yardımcı fiilin şimdiki zamanda çekimi +asıl fiilin geçmiş zaman ortacı (participe passé)

 Yardımcı fiil şimdiki zamanda çekilir. Sonu -er ile biten fiillerde fiilden –er kaldırılır yerine é konulur.

 Avoir yardımcı fiiliyle örnek yapalım.
 Asıl fiilimiz Parler/Konuşmak fiilinin passé composé de çekimi: 

PARLER / parle / Konuşmak 

Özne Yardımcı Fiilin şimdiki zaman çekimi/avoir Asıl filinin geçmiş zaman ortacı Anlamı 
J' ai parlé konuştum
Tu as parlé konuştun
il /elle a parlé konuştu
Nous avons parlé konuştuk
Vous avez parlé konuştunuz
ils/elles ont parlé konuştular 

 Olumsuz halinde yardımcı fiil " ne....pas" arasına alınır sonra asıl fiilin geçmiş zaman ortacı yazılır. olumsuz hali : Je n'ai pas parlé.: Konuşmadım.

İş, oluş, hareket bildiren fiiller genellikle Être yardımcı fiiliyle çekilirler.

 Être yardımcı fiiliyle fiil çekimi
 Asıl fiilimiz Tomber / tombe / düşmek
 Özne dişi ise geçmiş zaman ortacına e eklenir.
 Özne çoğul ise geçmiş zaman ortacına s eklenir. 

 Özne Yardamıcı Fiilin şimdiki zaman çekimi /Être Asıl fiilin geçmiş zaman ortacı Anlamı
je suis tombé düştüm
 tu es tombé düştün
 il /elle est tombé/tombée düştü
 nous sommes tombés düştük
 vous êtes tombés düştünüz
 ils /elle sont tombés /tombées düştüler 

2. grup Fiillerde Passé Composé (sonu –ir ile biten fiillerde)
Yardımcı fiil şimdiki zamanda çekilir. Asıl fiilin sonundaki –r kaldırılır. 
venir , sortir ,partir,mourir gibi fiillerin sonu ir ile biten düzensiz fiillerdendir üçüncü grup fiildirler.
Finir ( bitirmek )-----> Fini 

özne Yardımcı Fiilin şimdiki zaman çekimi /Avoir Asıl fiilin geçmiş zaman ortacı Anlamı
 j’ ai fini bitirdim
Tu as fini bitirdin
il /Elle a fini bitirdi
Nous avons fini bitirdik
vous avez fini bitirdiniz
ils/Elle ont fini bitirdiler 

 Olumsuz cümle : Non,je n'ai pas fini tous mes devoir. (hayır bütün ödevlerimi bitirmedim)

3. grup fiillerde passé compose (düzensiz fiillerde) 

 Üçüncü grup fiillerde belli bir kural yoktur bu gruptaki fiillerin geçmiş zaman ortaçları (participe passé) ezberlenmelidir.
Özne + yardımcı fiil -Etre veya avoir’ın şimdiki zaman çekimi + asıl fiilin geçmiş zaman ortacı

Abattre - dövmek , vurmak
j'ai abattu dövdüm
tu as abattu dövdün
il a abattu dövdü
nous avons abattu dövdük
vous avez abattu dövdünüz
ils ont abattu dövdüler 

 Düzensiz fiiller ve participe passé’leri (geçmiş zaman ortaçları)
 apprendre - appris
 avoir - eu
 boire - bu
 bouillir - bouilli
 combattre - combattu
 revenir – revenu ….

 Genel olarak -aître, -tenir, -courir ve -venir ile bu fiillerden türemiş fiillerin geçmiş çekimi köküne -u eklenir. 
 connaître (bilmek) connu
 courir (koşmak) couru
 soutenir (desteklemek) soutenu
 prévenir (uyarmak)prévenu

indre ile biten fiillerde son -int ile değişir. 
craindre(korkmak) craint
plaindre(şikayet etmek) plaint
atteindre(uzanmak, yetişmek)
atteint peindre (boyamak) peint

-rir ile biten bazı fiillerin sonu -ert olur.
ouvrir (açmak) ouvert
couvrir(örtmek) couvert
 offrir(sunmak, önermek) offert

Yazar Ekibimizden: Tuğçe Çine